کرم سفید ریشه، کنترل و درمان

کرم سفید ریشه چیست؟

کرم سفید ریشه (Polyphylla olivieri)، در بسیاری از نقاط جهان همچون: آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، یونان، ایران، سوریه و اسرائیل گسترده است. این آفت، از مهمترین آفات اقتصادی در تمام گیاهان و محصولات کشاورزی خصوصا محصولات زراعی مانند سیب زمینی، سبزیجات و چغندرقند در ایران هست. عبارت کرم سفید ریشه به دوران لاروی و خسارت زای این آفت اطلاق می شود. لاروها از ریشه گیاهان میزبان در اعماق خاک و حشرات بالغ از برگ‌ها تغذیه می کنند. لاروهای کرم سفید ریشه با تغذیه از ریشه گیاه میزبان باعث قطع شدن بخشی از ریشه ها می شوند.

این آفت سبب مختل شدن استقرار گیاه در خاک، ضعف عمومی و در نهایت خشک شدن گیاه می‌گردد. کرم سفید ریشه (Polyphylla olivieri) یکی از آفات مهم و گسترده‌ای است که در بسیاری از مناطق جهان به‌ویژه در کشورهای خاورمیانه و قفقاز مشاهده می‌شود. این آفت به دلیل ویژگی های زیستی و اکولوژیکی خاص خود، به عنوان یکی از تهدیدات جدی در کشاورزی شناخته می شود و می تواند اثرات مخربی بر روی محصولات زراعی و باغی داشته باشد.

همانطور که پیش از این گفتیم کرم سفید ریشه در مناطق متنوعی از جمله آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، یونان، ایران، سوریه و اسرائیل گسترش یافته است. شرایط اقلیمی و خاکی این مناطق به خصوص در مناطق کوهپایه ای و دشت های حاصلخیز، محیطی مناسب برای رشد و تکثیر این آفت فراهم می آورد. در این مناطق، کرم سفید ریشه به طور گسترده‌ای به گیاهان زراعی و باغی حمله‌ور می‌شود و به یکی از عوامل اصلی کاهش تولید کشاورزی تبدیل شده است.

این آفت به‌خصوص در ایران به‌عنوان یکی از آفات اقتصادی مهم شناخته می‌شود. تأثیرات آن بر روی محصولات زراعی، به ویژه در مزارع سیب زمینی، سبزیجات و چغندرقند به وضوح قابل مشاهده است. خسارت های ناشی از این آفت شامل:

• کاهش محصول: لاروهای کرم سفید ریشه با تغذیه از ریشه گیاهان میزبان، موجب قطع شدن ریشه ها و در نتیجه کاهش قابلیت گیاه برای جذب آب و مواد مغذی می شوند. این مسئله باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی می گردد.
• ضعف عمومی گیاه: آسیب به ریشه ها موجب ضعف عمومی گیاه می شود و در نهایت می تواند به خشک شدن و نابودی گیاه منجر شود. گیاهانی که تحت تأثیر این آفت قرار می گیرند، قادر به مقاومت در برابر شرایط محیطی و بیماری ها نخواهند بود.
• تأثیر بر اکوسیستم: کاهش تولید محصولات زراعی نه تنها به کشاورزان آسیب می زند، بلکه می تواند به اقتصاد محلی و تأمین غذایی مناطق نیز آسیب برساند. این امر به ویژه در مناطق وابسته به کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است.

از جنبه اکوسیستمی، کاهش تولید محصولات زراعی نه تنها به کشاورزان آسیب می‌زند، بلکه می تواند به اقتصاد محلی و تأمین غذایی مناطق نیز آسیب برساند. به خصوص در کشور های در حال توسعه که وابستگی زیادی به کشاورزی دارند، این مسئله می تواند تهدیدی جدی برای امنیت غذایی به شمار آید. به طور مثال، در مناطق روستایی ایران، کشاورزی به‌عنوان منبع اصلی درآمد و تأمین نیازهای اولیه مردم محسوب می‌شود و کاهش عملکرد به دلیل آفات می‌تواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی عمیقی به همراه داشته باشد.

به نقل از پروفسور “ریچارد ای. فارل”، متخصص کشاورزی: “آفات در کشاورزی نه تنها بر روی محصولات تأثیر می‌گذارند، بلکه می‌توانند زنجیره‌های تأمین غذایی را مختل کنند و در نهایت به معضلات اقتصادی دامن بزنند.” این نظر تأکیدی بر اهمیت شناخت و کنترل آفات همچون کرم سفید ریشه دارد.

در سطح جهانی، برآوردها نشان می‌دهد که خسارات ناشی از آفات در کشاورزی به‌طور متوسط حدود 20 تا 40 درصد از تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد، که این آمار به‌ویژه در کشورهای با سیستم‌های کشاورزی آسیب‌پذیر می‌تواند حتی بیشتر نیز باشد. با توجه به اینکه امنیت غذایی یکی از چالش‌های عمده قرن 21 است، نیاز به مدیریت صحیح و مؤثر این آفات و به ویژه کرم سفید ریشه، بیش از پیش حس می‌شود. با اتخاذ رویکردهای مناسب و تکنیک‌های کنترل کارآمد، می‌توان از اثرات منفی این آفت بر تولید و کیفیت محصولات کشاورزی کاست و به پایداری اقتصادی و امنیت غذایی کمک کرد.

کرم سفید ریشه

مشخصات حشره کامل کرم سفید ریشه

حشرات بالغ کرم سفید ریشه یکی از مشخصه‌های بارز و شناخته‌شده این آفت هستند که به‌خاطر ویژگی‌های ظاهری و بیولوژیکی خود، شناسایی آن‌ها به‌راحتی امکان‌پذیر است. این حشرات بالغ دارای اندازه‌های بزرگ و بدنی قهوه‌ای رنگ هستند که طول آن‌ها به حدود 37 میلیمتر می‌رسد و عرض بدن در عریض‌ترین قسمت به 20 میلیمتر می‌رسد.

1. ظاهر ظاهری: یکی از ویژگی‌های بارز این حشرات، وجود لکه‌های سفید فراوان روی بالپوش‌ها است که ظاهری متمایز به آن‌ها می‌دهد. علاوه بر این، سه نوار طولی روشن در پشت سینه اول وجود دارد که به شناسایی آن‌ها کمک می‌کند. این ویژگی‌های ظاهری نه‌تنها به حشرات بالغ زیبایی می‌بخشد، بلکه به کشاورزان و متخصصان کشاورزی کمک می‌کند تا به‌راحتی این آفت را در مزارع شناسایی کنند.
2. دو شکلی جنسی: حشرات کامل کرم سفید ریشه دارای دو شکلی جنسی هستند که تشخیص آن‌ها از یکدیگر از طریق شاخک‌ها به‌آسانی امکان‌پذیر است. در حشرات نر، شاخک‌ها در انتها دارای هفت ورق بزرگ و در حشرات ماده دارای پنج ورق کوچک هستند. این ویژگی‌های شاخکی به متخصصان کمک می‌کند تا جنسیت حشرات را شناسایی کنند و از این طریق بتوانند برنامه‌های کنترلی مناسب را طراحی نمایند.
3. تغذیه و جفت‌گیری: کرم سفید ریشه پس از اندکی تغذیه از برگ گیاهان زراعی و درختان میوه، به جفت‌گیری می‌پردازد. این مرحله از زندگی حشره به دلیل تأثیر مستقیم آن بر جمعیت آفت اهمیت بالایی دارد. جفت‌گیری موفق و تعداد تخم‌گذاری بالا می‌تواند به افزایش سریع جمعیت این آفت منجر شود، که در نهایت به مشکلات جدی برای کشاورزی منتهی خواهد شد.
4. تخم‌گذاری: حشره ماده پس از جفت‌گیری، تخم‌های خود را به صورت دسته‌ای در سطح خاک و بیشتر در شکاف‌ها و ترک‌های خاک قرار می‌دهد. این روش تخم‌گذاری باعث می‌شود که تخم‌ها از عوامل محیطی محافظت شوند و شانس بیشتری برای تفریخ و رشد داشته باشند. تخم‌گذاری در این مکان‌های امن به‌ویژه در شرایط نامساعد جوی، باعث می‌شود که نسل‌های بعدی کرم سفید ریشه به‌راحتی به محیط‌های جدید نفوذ کنند و خسارت‌های بیشتری به گیاهان وارد نمایند.

استفاده از حشره کش در مراحل مختلف زندگی این حشره میتواند بسیار تاثیر گذار باشد اما پیش از استفاده از این سموم، حتما با کارشناسان گیاهپزشکی مشورت داشته باشید.

مشخصات لارو آفت کرم سفید ریشه

کرم سفید ریشه (Polyphylla olivieri) با روند زندگی خاص خود، به یکی از آفات تهدیدکننده در کشاورزی تبدیل شده است. هر حشره ماده بین 20 تا 30 عدد تخم می‌گذارد، که این تعداد نشان‌دهنده پتانسیل بالای این آفت برای افزایش جمعیت و ایجاد خسارت در مزارع است.

دوره جنینی و خروج از تخم

دوره جنینی این آفت بین 2 تا 3 هفته به طول می‌انجامد. در این مدت، تخم‌ها در خاک باقی می‌مانند و پس از اتمام این دوره، لاروها از تخم‌ها خارج می‌شوند. پس از خروج از تخم، لاروها به‌طور مستقیم به سمت خاک حرکت می‌کنند و به تغذیه از ریشه گیاهان میزبان می‌پردازند. این رفتار به آن‌ها کمک می‌کند تا از عوامل محیطی مانند نور و شکارچیان در امان بمانند.

تغذیه و زیستگاه لاروها

لاروها در سنین پایین‌تر معمولاً در نزدیکی سطح خاک زندگی می‌کنند و از ریشه‌های باریک و تازه تغذیه می‌کنند. این نوع تغذیه به آن‌ها امکان می‌دهد تا از مواد مغذی بیشتری بهره‌مند شوند. در حالی که لاروهای سنین بالاتر، به ریشه‌های ضخیم‌تر و اصلی گیاهان حمله می‌کنند و از آن‌ها تغذیه می‌کنند. این تغییر در نوع تغذیه و محل زندگی، به آن‌ها این اجازه را می‌دهد که در مراحل مختلف رشد گیاهان میزبان آسیب‌های بیشتری وارد کنند.

خسارت به گیاهان میزبان

به دلیل تغذیه لاروها از ریشه‌های اصلی و فرعی گیاه، این آفت باعث قطع بخشی از ریشه‌ها می‌شود. این خسارت به‌ویژه در ساعات گرم روز باعث پژمردگی و افتادگی برگ‌های گیاهان میزبان می‌شود. هنگامی که ریشه‌ها تحت فشار تغذیه لاروها قرار می‌گیرند، گیاه قادر به جذب آب و مواد مغذی مورد نیاز برای ادامه حیات نخواهد بود. این موضوع به‌خصوص در فصل‌های گرم و خشک، خسارت بیشتری به همراه دارد.

پژمردگی و خشک شدن گیاه

در نتیجه کاهش توانایی گیاه در جذب آب و مواد مغذی، برگ‌های گیاهان میزبان در ساعات گرم روز به وضوح پژمرده و افتاده می‌شوند. این پژمردگی مداوم در نهایت می‌تواند منجر به خشک شدن کامل گیاه شود. این روند منجر به کاهش کیفیت و کمیت محصولات زراعی می‌شود و می‌تواند خسارت‌های اقتصادی سنگینی برای کشاورزان به همراه داشته باشد.

لارو کرم سفید ریشه اسکارابیفرم می‌باشد. به این صورت که دارای پاهای سینه‌ای نسبتا قوی و بدن خمیده شبیه C هستند و انتهای شکم آن‌ها نسبتا بزرگ و متورم است. لاروها با گرم شدن هوا به سمت بالا حرکت و در عمق 20 تا30 سانتیمتری روی ریشه میزبان فعالیت می‌کنند. و با فرا رسیدن سرما دوباره به عمق 50 تا 60 سانتیمتری خاک بر می‌گردند.

در سال سوم سن آخر لاروی با گرم شدن هوا، مجددا به سمت 20 سانتیمتری خاک حرکت می‌کند و پس از اندکی تغذیه لاروهای بالغ گهواره‌ای از گل نزدیکی سطح خاک درست می‌کنند و در آنجا تبدیل به شفیره می‌شوند. و حشرات کامل بسته به منطقه از اواخر اردیبهشت تا اوایل تیرماه بیرون می‌آیند. کرم سفید ریشه یک نسل را در مدت دو تا سه سال طی می کند، و زمستان را به صورت لارو سنین مختلف درون خاک کنار ریشه میزبان سپری می‌کند.

کرم سفید ریشه

کنترل آفت کرم سفید ریشه

کنترل آفت کرم سفید ریشه (Polyphylla olivieri) به دلیل فعالیت لاروهای این آفت درون خاک، چالشی پیچیده است. این لاروها به طور پنهانی در زیر سطح خاک زندگی می‌کنند و این ویژگی باعث می‌شود که نظارت و کنترل آن‌ها دشوار باشد. به همین دلیل، مبارزه با کرم سفید ریشه باید بخشی از برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفات باشد که به استفاده از چندین روش متنوع و ترکیبی اشاره دارد. در ادامه شما با دو روش موثر آشنا خواهید شد اما لازم به ذکر است که پیش از استفاده از هر کدام از این روش ها با کارشناسان مجموعه مزرعه دانش در تماس باشید تا راهنمایی دقیق تری در خصوص این موضوع داشته باشند.

روش های کنترل غیر شیمیایی

یکی از راهکارهای مؤثر برای کنترل این آفت، استفاده از تله‌های نوری است که به جذب حشرات کامل در مزارع آلوده کمک می‌کند. این حشرات معمولاً شب‌پرواز هستند و نور چراغ می‌تواند آن‌ها را به سمت خود جلب کند. در زیر این چراغ‌ها، سطل‌های حاوی آب و روغن یا آب و سم حشره‌کش قرار می‌گیرد. حشرات کامل به سمت نور جذب شده و در محلول‌های حاوی سم یا روغن به تله می‌افتند. این روش نه‌تنها می‌تواند به کاهش جمعیت حشرات بالغ کمک کند، بلکه به کشاورزان اجازه می‌دهد تا به‌طور مستمر نظارت بیشتری بر وضعیت آفت در مزارع داشته باشند.

همچنین، جمع‌آوری حشرات کامل از اواخر بهار به بعد در باغ‌ها یا مزارع می‌تواند به کاهش جمعیت آفت کمک کند. علف‌های هرز نیز به عنوان یک منبع غذایی برای لاروهای سن اول محسوب می‌شوند، بنابراین از بین بردن علف‌های هرز یک‌ساله و چندساله در مزارع و باغ‌ها اهمیت زیادی دارد. این کار باعث کاهش منابع غذایی برای لاروها می‌شود و به نوبه خود جمعیت آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

شخم زدن و پابیل کردن زمین‌های آلوده، به همراه رها کردن تعدادی مرغ و پرندگان اهلی برای تغذیه از لاروهایی که به سطح خاک آمده‌اند، به ویژه در تابستان و اوایل پاییز، می‌تواند به کاهش جمعیت لاروها کمک کند. این روش نه‌تنها به مدیریت جمعیت لاروها کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به بهبود کیفیت خاک و افزایش تنوع زیستی در مزارع نیز منجر شود. علاوه بر این، انجام یخ آب زمستانه به منظور از بین بردن لاروها درون خاک، یک استراتژی دیگر است که می‌تواند در کنترل این آفت موثر واقع شود.

تحقیقات نشان داده است که نماتدهای جنس Heterorhabditis و Steinernema نیز می‌توانند لاروهای سن سوم کرم سفید ریشه را کنترل کنند. این نماتدها با ورود به بدن لاروها و ایجاد بیماری در آن‌ها، جمعیت آفت را کاهش می‌دهند. استفاده از باکتری Bacillus popilliae نیز به عنوان یک روش طبیعی دیگر در کنترل آفت کرم سفید ریشه شناخته می‌شود. این باکتری باعث ایجاد بیماری شیری یا Milky disease در لاروها می‌شود که به‌طور قابل توجهی به کاهش جمعیت آفت کمک می‌کند. همچنین، قارچ Metarhizium anisopliae نیز بر روی لاروها تأثیر مثبتی دارد و می‌تواند در کنترل این آفت مؤثر باشد.

روش های کنترل شیمیایی

در کنار روش‌های غیر شیمیایی، مبارزه شیمیایی نیز یکی از گزینه‌های موجود برای کنترل کرم سفید ریشه است. استفاده از سموم شیمیایی مانند سایپرمترین، دلتامترین و گرانول فیپرونیل یا گرانول دورسبان بر روی سطح خاک، به ویژه در اوایل بهار و اوایل تابستان، می‌تواند به کنترل آفت کمک کند. برای بهبود تأثیر سموم، بهتر است بعد از ریختن محلول سم یا پودرهای گرانوله، آبیاری سبک نیز انجام شود. با این حال، لازم به ذکر است که این روش کنترل شیمیایی به دلیل اینکه در ماه‌های سرد سال (پاییز و زمستان) لاروها به اعماق خاک فرو می‌روند، علیه لاروها نتایج مطلوبی ندارد.

مبارزه شیمیایی باید در سه سال متوالی هر سال 25 تا 30 روز بعد از ظهور اولین حشرات کامل در خاک انجام شود تا بتوان به کنترل مؤثر جمعیت آفت دست یافت. با توجه به ویژگی‌های بیولوژیکی و اکولوژیکی کرم سفید ریشه، یک استراتژی جامع و ترکیبی که شامل روش‌های غیر شیمیایی و شیمیایی باشد، می‌تواند به حفظ سلامت گیاهان و کاهش خسارت‌های اقتصادی ناشی از این آفت کمک کند.

به خاطر داشته باشید که استفاده از سموم کشاورزی، نیازمند دانش فنی کافی است تا همزمان با دفع آفات، بتوان از محصولات کشاورزی محافظت کرده و ثمری سودآور را تجربه کرد. ما در فروشگاه مزرعه دانش، افتخار همکاری با برترین گیاهپزشکان و متخصصان حوزه کشاورزی و باغبانی را داریم. شما کشاورزان عزیز میتوانید در خصوص روش های استفاده از سموم کشاورزی، خریداری و مشاوره گیاهپزشکی، به صورت کاملا رایگان با این عزیزان در ارتباط باشید. مزرعه دانش، وظیفه خود میدانید تا در هر مرحله از کشت در کنار کشاورزان باشد.

کرم سفید ریشه

نتیجه‌گیری

کرم سفید ریشه (Polyphylla olivieri) به عنوان یکی از آفات کلیدی در کشاورزی، نیازمند توجه و مدیریت دقیق است. خسارت‌هایی که این آفت به محصولات زراعی و باغی وارد می‌کند، می‌تواند تأثیرات چشمگیری بر روی اقتصاد محلی و تأمین غذایی مناطق مختلف داشته باشد. بنابراین، شناخت ویژگی‌های بیولوژیکی و چرخه زندگی این آفت، نخستین گام برای مقابله با آن به شمار می‌رود.

برای کنترل این آفت، لازم است که کشاورزان به استفاده از روش‌های مختلف و جامع توجه داشته باشند. استفاده از روش‌های غیر شیمیایی، نظیر تله‌های نوری و کنترل بیولوژیکی با استفاده از نماتدها و باکتری‌ها، می‌تواند به کاهش جمعیت آفت و بهبود وضعیت مزارع کمک کند. همچنین، روش‌های مدیریتی، مانند جمع‌آوری علف‌های هرز و شخم زدن زمین‌های آلوده، می‌تواند به کاهش منابع غذایی لاروها کمک کند و در نتیجه جمعیت آن‌ها را تحت کنترل قرار دهد.

در کنار این روش‌ها، استفاده از سموم شیمیایی باید با احتیاط و برنامه‌ریزی انجام شود تا به حفظ سلامت اکوسیستم و کارایی مزارع کمک کند. از آنجا که کرم سفید ریشه می‌تواند در عمق خاک پنهان شود، مبارزه شیمیایی باید به گونه‌ای انجام شود که به حداکثر اثربخشی برسد.

به طور کلی، مدیریت مؤثر کرم سفید ریشه نیازمند همکاری میان کشاورزان، محققان و نهادهای دولتی است. با اتخاذ یک رویکرد یکپارچه و استفاده از تکنیک‌های متنوع کنترل، می‌توان به هدف افزایش تولید کشاورزی و حفظ امنیت غذایی در مناطق آسیب‌پذیر دست یافت. این اقدامات نه تنها به کاهش خسارت‌های اقتصادی ناشی از این آفت کمک می‌کند، بلکه به پایداری و بهبود کیفیت محیط زیست نیز کمک شایانی خواهد کرد.