کود سولوپتاس یا سولفات پتاسیم، مزایا و نحوه استفاده

کود سولفات پتاسیم (Potassium sulfate) با نام تجاری سولوپتاس، یک کود شیمیایی پرمصرف است که به عنوان منبع پتاسیم و گوگرد مورد استفاده قرار می­‌گیرد. این کود با جذب سریع می‌تواند به صورت چالکود یا به همراه آبیاری قطره‌ای و یا محلول­پاشی استفاده شود. پتاسیم یک عنصر اساسی در همه گیاهان است و در بعضی از محصولات مانند سیب‌زمینی، مهم‌ترین ماده غذایی از بین سه ماده اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. پتاسیم برای تولید پروتئین‌ها، آنزیم‌ها و برای فتوسنتز گیاه ضروری است. عنصر پتاسیم همچنین تأثیر مثبتی بر تولید ویتامین‌ها، نشاسته و شکر در گیاه دارد که از عوامل اساسی برای داشتن ارزش غذایی بالا هستند. در کود سولوپتاس مواد مغذی ضروری پتاسیم و گوگرد به شکل بهینه‌ای ترکیب شده که به ‌راحتی در دسترس گیاهان قرار ‌می­‌گیرد.

علائم کمبود پتاسیم در گیاهان

پتاسیم یکی از مهمترین عناصر مورد نیاز برای رشد و تقویت گیاهان است. کمبود پتاسیم در گیاه باعث بروز مشکلات، امراض و بیماری‌های زیادی می‌شود. کمبود پتاسیم در گیاهانی با برگ­‌های دولپه­‌ای­ مانند برگ بوته‌های خیار و اکثر صیفی­‌جات، موجب زرد شدن و سپس قهوه‌ای شدن لبه­‌های برگ می‌­شود. این علائم ابتدا از نوک برگ‌ها شروع می‌شود و تقریباً شبیه به علائم خسارت شوری است. در غلات کمبود پتاسیم موجب کم شدن تعداد خوشه‌ها و همچنین تعداد دانه‌ها در خوشه می‌­گردد. دانه‌های تشکیل شده چروکیده و لاغر شده و خوشه‌ها پر نمی‌شوند. کمبود پتاسیم در مرکبات موجب نارس ماندن و کم آب شدن میوه‌ها شده و پوست میوه کلفت، خشن و بدرنگ می‌ماند. همچنین موجب ایجاد لکه‌های سبز بر روی میوه که به آن لکه سبزی یا Green back می‌گویند، می­‌گردد.

از دیگر علائم کمبود پتاسیم در گیاهان این است که برگ‌های گیاه، با زاویه متفاوت بر روی ساقه می‌رویند. به گونه‌ای که یک نوع آشفتگی، آمیختگی و نامنظمی بر روی آن‌ها کاملاً مشخص است. کمبود پتاسیم موجب نرم شدگی و له شدگی ریشه نیز می­‌شود و همین امر باعث شده که رشد گیاه و درخت کم شود. همچنین به مراتب باعث خشک شدن و ضعیف شدن آن‌ها می­‌گردد. گاهی کمبود پتاسیم در گیاه موجب خمیدگی، شکسته شدن و افتادن ساقه می‌­شود. باعث بروز انواع بیماری‌ها آفات و سرمازدگی می‌شود. و سرعت کمبود آب و پژمردگی در گیاهان بیشتر می‌شود.

دستورالعمل استفاده از کود سولوپتاس

به منظور افزایش عملکرد محصول و جلوگیری از کمبود پتاسیم، عملیات کوددهی با استفاده از سولوپتاس انجام می­‌گیرد. این کار را می‌توان در اوایل بهار، زمان رشد میوه و بعد از برداشت محصول انجام داد. سولوپتاس به سه طریق آب آبیاری، چالکود و محلول­پاشی قابل استفاده است. که با در نظر گرفتن امکانات و نیاز مزرعه می‌توان یکی از این روش‌ها را برای کوددهی انتخاب کرد.

توجه به این نکته ضروری است که از اختلاط سولفات پتاسیم با کودهای حاوی کلسیم، مس و سایر فلزات سنگین باید اجتناب شود. توصیه‌هایی که برای میزان مصرف سولفات پتاسیم صورت می‌گیرد متفاوت است. به منظور جلوگیری از مصرف بی رویه کود و اتلاف هزینه و همچنین تعیین مقادیر مورد نیاز گیاه، بهتر است ابتدا اقدام به انجام آزمایش خاک کنید. به صورت کلی می‌توان از دستور مصرف زیر استفاده کرد:

• چالکود: 0.5 تا 1 کیلوگرم برای هر درخت
• آب آبیاری: 10 تا 15 کیلوگرم در هکتار برای کشت‌های زراعی و گلخانه‌­ای ، 20 تا 30 کیلوگرم در هکتار برای باغات
• محلول­‌پاشی: 2 تا 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب ( تکرار در چند نوبت بسته به نیاز و نوع کشت )

زمان استفاده از کود سولوپتاس

بهترین راه حل برای جبران کمبود پتاسیم در گیاه، استفاده از کود سولوپتاس است. از آنجا که جذب پتاسیم مورد نیاز گیاهان در مراحل اولیه رشد بیشتر بوده؛ بهتر است هنگام کاشت محصول، مراحل اولیه رشد، قبل از شروع رشد میوه در اوایل بهار و حین رشد میوه، این کود را مصرف کرد. در درختان میوه، برای اثر بخشی بیشتر سولوپتاس، بهتر است بعد از گل‌دهی و در طول دوره رشد نیز استفاده گردد.

زمان مصرف کود سولوپتاس برای گوجه‌­فرنگی

عنصر پتاسیم یکی از عناصر ضروریست که گوجه فرنگی به وفور به آن نیازمند است. علائم کمبود این عنصر ممکن است در گوجه فرنگی به ندرت بروز کند ولی کمبود آن به صورت پنهانی بر روی گیاه تاثیر می‌گذارد و موجب کاهش رشد می­‌گردد. در صورت تامین نشدن به موقع پتاسیم، رشد میوه کاملا متوقف شده و گوجه به حالت نرسیده و یا نیمه رسیده و کوچک باقی خواهد ماند. بهترین زمان مصرف کود سولوپتاس برای گوجه­‌فرنگی، اواسط تا اواخر میوه‌­دهی است. استفاده از سولوپتاس در این مراحل موجب افزایش سایز و رنگ گیری میوه و همچنین افزایش قند میوه می‌شود.

زمان مصرف کود سولوپتاس برای گندم

در اثر کمبود پتاسیم ساقه گیاه گندم ضعیف می‌شود و در نتیجه خوابیدگی (ورس) اتفاق می‌افتد. کمبود این عنصر همچنین سبب کاهش مقاومت گیاه گندم به بعضی از آفات و بیماری‌های گیاهی از جمله سفیدک پودری گندم می­‌شود. کودهای پتاسه را در دو زمان می‌توان در مزرعه گندم مصرف کرد: در زمان کشت و در طول فصل رشد. در زمان کاشت، کود سولفات پتاسیم جامد بصورت خاکی مصرف می‌شود. بعد از کشت از انواع کودهای مایع و جامد بسته به شرایط می‌توان بصورت محلول‌پاشی برگی و کود آبیاری استفاده کرد. گندم در مرحله ساقه‌ رفتن بیشتر از سایر مراحل به پتاسیم احتیاج دارد و در این مرحله روزانه 3.5 تا 8 کیلوگرم در هر هکتار پتاسیم جذب می‌نماید.

زمان مصرف کود سولوپتاس برای پسته

نیاز به استفاده از پتاسیم در درختان پسته، بعد از عنصر نیتروژن، بیشتر از سایر مواد مغذی و سایر عناصر است. کوددهی با استفاده از کودهای پتاسیمی، موجب افزایش مقاومت درختان پسته به تنش‌های مختلف شامل تنش شوری، کم آبی و سرمازدگی و همچنین افزایش مقاومت در برابر آفات و بیماری­‌های مختلف خواهد شد. اگر پتاسیم کافی در اختیار درختان پسته باشد تعداد خوشه‌ها و دانه‌ها و همچنین درصد خندانی و وزن خشک دانه در پسته افزایش چشم­گیری خواهد یافت. بهترین زمان استفاده از کودهای پتاسه هنگام پرشدن دانه‌ها یا اصطلاحا تشکیل مغز در پسته، در اواخر خردادماه و ماه‌های تیر و مرداد است. در این مرحله با توجه به آنالیز خاک و تجزیه برگ می‌توان از کودهای پتاسه از جمله سولفات پتاسیم، سولوپتاس و محلول­پاشی با پتاس مایع جهت تأمین نیاز درختان پسته به پتاسیم استفاده کرد.

زمان مصرف کود سولوپتاس برای گردو

عنصر مهم در کیفیت مغز گردو پتاسیم است. که جزء عناصر پر مصرف در تغذیه گردو به حساب می‌آید. تأمین پتاسیم می‌تواند با استفاده از سولفات پتاسیم در چالکود و یا سولوپتاس و کود NPK پتاس بالا به صورت کود آبیاری یا محلول پاشی تأمین شود. همچنین هنگام کاشت درختان گردو، می‌توان از کود سولفات پتاسیم برای بالا بردن مقاومت درخت در برابر بیماری­‌ها و خشکسالی، تقویت مغز و رشد بهتر استفاده کرد. بهترین زمان استفاده از سولوپتاس برای درختان گردو، در زمان رشد میوه و پس از برداشت محصول، در فصل پاییز است.

چطور می­‌توان کود سولوپتاس را تهیه کرد؟

سولفات پتاسیم در برندهای مختلفی در بازار موجود است. کیفیت کودهای تولید شده از شرکت‌های مختلف با هم متفاوت است. در هنگام خرید کود، حتما از فروشگاه‌های معتبر و برندهای با کیفیت خریداری کنید. سه نمونه از برندهای باکیفیت سولوپتاس که در بازار موجود است؛ کود سولوپتاس تسندرلو تولید کشور بلژیک، سولوپتاس کی‌­لیف تولید کشور بلژیک و سولوپتاس یوروسالیدز تولید کشور هلند هستند. کود سولوپتاس تسندرلو و سولوپتاس یوروسالیدز در بسته­‌بندی 25 کیلوگرمی و سولوپتاس کی­‌لیف در بسته­‌بندی 2 و 20 کیلوگرمی تولید و به بازار عرضه می‌شود.