انواع آفات درخت انجیر و بهترین روش ها برای مبارزه با آن ها

انجیر یکی از میوه‌های محبوب و از خانواده توت است. درخت انجیر بومی ترکیه، شمال هند و مناطق گرم مدیترانه‌ای بوده و در آفتاب کامل رشد می‌کند. رشد درخت انجیر آسان است، ولی همانند دیگر درختان میوه، آفات می‌توانند این گیاه را تحت تاثیر قرار داده و موجب آسیب به این درخت شوند. در ادامه شما را با انواع آفات انجیر و روش‌های مقابله با آن‌ها آشنا خواهیم کرد.

آشنایی با آفات درخت انجیر

کنه انجير

کنه اریوفیده (Eriophyes ficus) از آفات درخت انجیر در ایران و جهان است. این آفت بیشترین خسارت را به درختان انجیر وارد می‌کند. كنه اريوفيده انجير در دو حالت خسارت شدید به درختان وارد می‌کند:

1. با تغذیه از شیره سلولی برگ‌ها موجب زردی و ضعف شدید درختان می‌شود. در صورت طغیان، این آفت موجب برگ ریزی و خزان زودرس درخت انجیر خواهد شد. که در این صورت میوه‌های انجیر، نارس مانده و در نهایت می‌ریزند.
2. کنه اریوفیده می‌تواند ناقل بيماري ويروسي موزاييك انجير از بیماری‌های خطرناک درختان انجیر باشد.

جمعیت کنه انجیر در هوای گرم افزایش می‌یابد و خسارت آن بیشتر می‌شود. با افزایش رطوبت محیط جمعیت و میزان خسارت آفت کاهش می‌یابد. هرس درختان از عوامل موثر در کاهش خسارت کنه انجیر است. سموم شیمیایی که در کنترل جمعیت کنه موثر اند، عبارت است از:

• انویدور
•  نیسورون (هگزاتیازوکس)
• آبامکتین (ورتی مک)
• آپولو (کلوفنتزین)
• بروموپروپیلات (نئورون)

در کنترل کنه ها توسط سموم شیمیایی، با توجه به مقاوم شدن کنه، کنه کش باید به صورت متناوب محلولپاشی شوند.

شپشک ستاره‌ای انجیر

شپشک ستاره‌ای انجیر (Ceroplastes rusci) تقریبا در تمام انجیرکاری‌های دنیا گسترش دارد. بدن شپشک ستاره‌ای انجیر توسط یک سپر نیمه کروی و از ۸ قطعه منظم مومی احاطه شده است.

این سپر، بدن حشره را در مقابل صدمات فیزیکی و شرایط نامساعد محیطی محافظت می‌کند. شپشک ستاره ای انجیر بیشتر به شاخه‌های جوان حمله می‌کند و در صورت ازدیاد جمعیت نیز به میوه‌ها و برگ‌ها خسارت می‌زند.

در صورت جمعیت بالای آفت، برگ‌ها شروع به خزان می‌کنند و میوه‌ها ریز و چروکیده می‌شوند. برای پیشگیری و کنترل شپشک ستاره‌ای انجیر توصیه می‌شود به:

• روغن پاشی زمستانه درختان با ترکیب روغن ولک و سم اتیون یا سم دورسبان
• حذف شاخه‌های آلوده و معدوم نمودن آن‌ها
• محلولپاشی درختان آلوده در بهار با ترکیبی از سموم سیستمیک و تماسی گوارشی

مورچه

مورچه یکی از آفاتی است که درخت انجیر را دو بار در سال تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ یکی در زمان گرده افشانی گل‌ها و دیگری در زمان برداشت میوه‌ها. در زمان گرده افشانی زنبور بلاستوفاگا (عامل گرده افشانی) را شکار می‌کند و باعث کاهش گرده افشانی و باعث ریزش میوه‌های تلقیح نشده می‌شود.

مورچه‌ها در زمانی که میوه‌ها رسیده و شیرین شده‌اند به درون میوه رفته، از قسمت‌های شیرین میوه تغذیه می‌کنند و باعث کاهش کیفیت میوه‌ها می‌شوند. برای مبارزه با مورچه استفاده از سموم حشره کش تماسی، گوارشی به همراه پودر سنگ در اطراف تنه درخت و همچنین کوتاه کردن زمان برداشت میوه موثر است.

با استفاده از تله‌های چسبنده در ناحیه‌ای بالاتر از طوقه، امکان مهاجرت مورچه‌ها به اندام‌های هوایی درخت نیز قطع می‌گردد.

مگس سرکه

مگس سرکه (Drosophila melanogaster) از سوراخ انتهایی وارد بافت درونی میوه می‌شود و درون میوه تخم ریزی می‌کند. با تخم ریزی آن شرایط فساد میوه هم ایجاد می‌شود.

وقتی جمعیت مگس سرکه در باغ زیاد شود علاوه بر میوه‌های در حال ترشیدگی به میوه‌های سالم و رسیده هم حمله می‌کند. این آفت ناقل مخمرهای ترشیدگی میوه است و باعث فساد میوه می‌شود.

مگس میوه مدیترانه

مگس میوه مدیترانه (Ceratitis capitata) آفتی پلی فاز است و به سایر باغات میوه هم خسارت می‌زند. این آفت با تخم گذاری داخل میوه، و تغذیه لاروهای آن از درون بافت میوه باعث ایجاد خسارت می‌شود.

مگس میوه مدیترانه در برخی باغات بیش از 50 درصد خسارت می‌زند. مبارزه با مگس‌ها در باغات انجیر به دلیل نسل‌های زیادی که تولید می‌کنند، دشوار است. از راه‌های موثر مبارزه با این آفت می توان به جمع آوری و انهدام میوه‌های آلوده، شخم زمستانه، یخ آب زمستانه و استفاده از کارت‌های زرد اشاره کرد. برای مبارزه شیمیایی با مگس‌ها در باغات انجیر، بهترین زمان سمپاشی همزمان با رسیدن میوه‌هاست. از سموم کشاورزی موثر می‌توان به دیازینون، دیپترکس، پرمترین، دی کلرووس و … اشاره کرد.

پروانه برگخوار انجیر

پروانه برگخوار یک از آفات درخت انجیر است که به برگ‌ها خسارت می‌زند اما در جمعیت زیاد به میوه‌های جوان نیز حمله می‌کند. در اثر تغذیه لاروها، برگ‌ها به حالت توری در می‌آیند. در نسل‌های بعد، لاروها به میوه‌های کوچک هم حمله می‌کنند و با تنیدن تارهایی بین برگ و میوه به تغذیه خود ادامه می‌دهند. لاروهای برگخوار انجیر در نزدیک غروب آفتاب از درخت بالا رفته و شروع به تغذیه از برگ درختان می‌کنند. لاروها در هنگام تاریکی شب مجدد به سمت پایین حرکت کرده و در پناهگاه‌ها پنهان می‌شوند. به دلیل نحوه تغذیه این آفت، می توان به روش‌های مکانیکی با لاروهای آن مبارزه کرد. از جمله:

• پیچاندن مقوا یا استفاده از سموم چسبناک دور تنه درخت یا شاخه‌های آلوده
• استفاده از سموم پودری یا گرانوله در اطراف خاک درختان
• شخم زدن برگ‌های خزان شده پای درختان در زمستان

مبارزه شیمیایی علیه آفت برگخوار انجیر زمانی موثر است که لاروها شروع به تنیدن تار نکرده‌اند. تقریبا آخر زمستان یا اوایل بهار بهترین زمان برای مبارزه با این آفت است. سمومی مانند دیازینون، سایپرمترین، فن والریت، مالاتیون و… نیز علیه آفت برگخوار انجیر موثرند.

سوسک میوه خوار

سوسک میوه خوار (Carpophilus hemipterus) به میوه های شیرین و رسیده درختان انجیر و دیگر مرکبات حمله می‌کند. و از این طریق باعث انتقال بیماری‌های قارچی به میوه‌ها نیز می‌شود. اگر این سوسک درون میوه‌ها بماند، می‌تواند کل میوه‌های یک انبار را خراب کند. سوسک میوه خوار در انجیر  یکی از آفات درخت انجیر است که از اواسط بهار در داخل میوه‌های زخم خورده تخم می‌گذارد. این تخم‌ها به فاصله یک روز تا یک هفته بسته به شرایط محیط باز می‌شوند و لاروها شروع به تغذیه از گوشت میوه می‌کنند. جمع آوری و معدوم کردن میوه‌های فاسد و ریخته شده در زیر درخت، سمپاشی زیر درختان به طور یکنواخت در سطح زمین و زیرو رو کردن زمین با بیل از راه‌های موثر کنترل این آفت است.