معرفی انواع شته ها و بررسی 7 بهترین سم برای کشتن شته

شته گندم  (Sitobion avenae)

شته گندم یکی از آفات رایج و مهم در کشت غلات به ویژه گندم است. این شته، بدن کشیده و نرمی به رنگ سبز روشن یا زرد مایل به سبز دارد. این آفت در شرایط گرم و مرطوب به سرعت رشد می‌کند و در صورت عدم کنترل، جمعیت آن می‌تواند به سرعت افزایش یابد و خسارت قابل توجهی به مزارع وارد کند.

علائم آلودگی به شته

• پیچیدگی یا بدشکلی برگ‌ها : برگ‌های تازه ممکنه به دلیل تغذیه شته‌ها حالت چروکیده یا جمع‌شده پیدا کنند.
• زرد شدن برگ‌ها: تغذیه مداوم شته از شیره گیاهی باعث ضعف و زردی برگ‌ها می‌شود.
• وجود لکه‌های چسبناک (عسلک): شته‌ها مایعی شیرین به نام عسلک ترشح می‌کنند که سطح برگ‌ها رو چسبناک می‌کند.
• جذب قارچ دوده‌ای (فوماژین) : رشد قارچ سیاه رنگ روی عسلک شته‌ها باعث کاهش فتوسنتز گیاه می‌شود.
• کندی رشد گیاه : شته‌ها با مکیدن شیره گیاهی، انرژی رشد رو از گیاه می‌گیرند.
• مشاهده مستقیم شته‌ها: معمولاً در پشت برگ‌ها یا روی ساقه‌ها به صورت توده‌ای ظاهر می‌شوند.

خسارات شته

شته‌ها علاوه بر تغذیه مستقیم از شیره گیاهی ، خسارات متنوع دیگری نیز به گیاهان وارد می‌کنند که به طور خلاصه در جدول زیر آورده شده است:

چه گیاهانی به شته دچار نمی شوند ؟

بیشتر گیاهان زراعی، باغی و زینتی ممکن است در شرایط مختلف مورد حمله شته‌ها قرار بگیرند، اما برخی گیاهان به‌طور طبیعی کمتر از دیگران در معرض آلودگی قرار دارند. این مقاومت اغلب به دلیل بوی تند، ترکیبات شیمیایی خاص یا ساختار فیزیکی بازدارنده گیاه است. گیاهانی که معمولاً کمتر به شته دچار می‌شوند، عبارتند از:

• نعناع
• ریحان
• اسطوخودوس
• رزماری
• آویشن
• سیر
• پیاز
• گل همیشه‌بهار
• سرخس‌ها
• کاکتوس‌ها و ساکولنت‌ها
• گیاهان گوشت‌خوار

اگرچه این گیاهان مقاومت نسبی دارند، اما باید توجه داشت که هیچ گیاهی به‌طور کامل از حمله شته‌ها در امان نیست و در صورت فراهم بودن شرایط مساعد، احتمال آلودگی وجود دارد.

روش های کنترل شته

روش‌های کنترل شته‌ها متنوع هستند و هر کدام بسته به شرایط مزرعه، نوع محصول و میزان آلودگی کاربرد دارند. هدف از کنترل شته‌ها کاهش جمعیت آن‌ها به حدی است که خسارت به محصول محدود و قابل قبول باشد.

روش‌های کنترل شامل راهکارهای زیستی، مکانیکی، زراعی و شیمیایی می‌شوند که هر کدام مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند. به کارگیری ترکیبی و متعادل این روش‌ها بهترین نتیجه را در مدیریت پایدار آفات فراهم می‌کند.

کنترل بیولوژیک

یکی از موثرترین و پایدارترین روش‌های مقابله با شته‌ها، استفاده از دشمنان طبیعی آن‌هاست. انواع کفشدوزک‌ها، زنبورهای پارازیتوئید، مگس‌های هیوروفیل و کنه‌های شکارگر به طور طبیعی جمعیت شته‌ها را کاهش می‌دهند. این روش علاوه بر حفظ تعادل زیست‌محیطی، به کاهش نیاز به سموم شیمیایی کمک می‌کند.

کنترل مکانیکی و فیزیکی

روش‌های ساده و کم‌هزینه مانند شستشوی گیاهان با آب فشار قوی می‌توانند شته‌ها را به طور فیزیکی از بین ببرند. همچنین، حذف گیاهان آلوده و علف‌های هرز میزبان، مانع تکثیر و گسترش آفت می‌شود.

کنترل زراعی

اجرای روش‌های زراعی مناسب مانند: استفاده از ارقام مقاوم، تناوب زراعی و مدیریت بهینه تغذیه و آبیاری، می‌تواند شرایط نامساعدی برای رشد شته‌ها ایجاد کند و به کاهش جمعیت آن‌ها کمک نماید. همچنین حذف گیاهان میزبان آلوده نقش مهمی در پیشگیری از آلودگی‌های گسترده دارد.

استفاده از ترکیبات طبیعی و ارگانیک

برخی عصاره‌ها و روغن‌های گیاهی مانند: عصاره سیر، فلفل، روغن چریش به عنوان جایگزین‌های طبیعی سموم شیمیایی شناخته شده‌اند. این ترکیبات به دلیل اثرات کمتر زیان‌بار بر محیط زیست و انسان، در کشاورزی ارگانیک محبوبیت زیادی دارند.

کنترل شیمیایی

استفاده از سموم شیمیایی معمول‌ترین روش مقابله با شته‌ها است. پیشنهاد می‌کنیم قبل از مصرف حتما با کارشناسان مزرعه دانش، مشاوره داشته باشید.