تفاوت های اصلی بذر تقلبی و اصلی
بذر در کشاورزی همواره از اهمیت والایی برخوردار بوده و انتخاب یک بذر مرغوب در میزان عملکرد نهایی کشاورزان بسیار تاثیرگذار است. انتخاب و تهیه بذر از مهمترین نكات است. و بیان و شفاف سازی موضوعات مربوط به بذر، به عنوان مهمترین نهاده بخش کشاورزی، امری مهم تلقی می‌شود. در بازار نهاده‌ها گاهاً با این مسئله روبرو شده‌ایم که به دلیل گرانی بیش از حد نهاده‌های کشاورزی (به دلیل كاهش واردات و محاسبه بذر با نرخ غیر دولتی) یا در پی پرطرفدار شدن یک رقم خاص، برخی سودجویان به دنبال سوء استفاده از این موقعیت، اقدام به پر كردن و پخش بذرهای تقلبی در بازار و گاه با قیمت بالا كرده‌اند.
خرید بذر تقلبی چه ضررهایی برای کشاورزان داشته است؟
در سال‌های اخیر دیدیم که کشاورزان جیرفتی به علت خرید بذر تقلبی پیاز مینروا بالغ بر سی میلیارد تومان متضرر شدند. در استان لرستان نیز خرید بذر تقلبی خیار ناگین و نگین خسارت زیادی به گلخانه‌داران این استان و مناطق همجوار وارد کرد. و علی‌رغم زحمات زیادی که برای کاشت متحمل شدند؛ روز آخر و زمان دیدن دسترنج‌شان جز هیچ، چیزی نصیبشان نشد. سالانه مبالغ هنگفتی صرف خرید و فروش بذرهای تقلبی می‌شود.
خرید و فروش بذرهای قاچاق و تقلبی، نتیجه‌ای جز ورشکستگی کشاورزان و فروشندگان و از بین رفتن سرمایه ملی به دنبال نخواهد داشت. سوالی که برای اکثر کشاورزان پیش می‌آید این است که برای اینکه در دام این افراد متقلب نیفتیم چکار کنیم؟ در ادامه این متن با ما همراه باشید تا راه‌هایی برای تشخیص بذر تقلبی از اصل به شما نشان دهیم.
چگونه بذر تقلبی را از اصلی تشخیص دهیم؟
تقلب در بذر به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد؛ بسته بندی (قوطی یا پاکت) تقلبی، بسته بندی اصلی اما با برچسب تقلبی، پاکت یا قوطی اصلی پر شده با بذر تقلبی. به طور کلی برای تشخیص تقلبی بودن بذر باید با دقت به بسته بندی آن (قوطی یا پاکت) توجه کنید. همانطور که در سال‌های اخیر در مورد بذرهای تقلبی گوجه متین و خربزه جانا دیدیم؛ بین بسته بندی بذر تقلبی و بذر اصلی تفاوت‌هایی وجود دارد. با کنار هم قرار دادن بذر اصلی و تقلبی می‌توان متوجه این تفاوت‌ها شد.
تشخیص تقلبی بودن بذر از بسته بندی
تفاوت در ابعاد پاکت، تفاوت در سایز قوطی و نوع درپوش قوطی، اختلاف در رنگ‌ها، اختلاف در فونت نوشتاری و اندازه نوشته‌ها، همگی جزو تفاوت‌های ظاهری هستند که در بسته بندی بذرهای تقلبی وجود داشته است. پس از باز کردن پاکت یا قوطی و مقایسه بذرهای داخل آن، تفاوت بین بذر تقلبی و اصلی کاملا مشهود است. اختلاف در اندازه بذر اصلی و تقلبی و تفاوت در رنگ قارچکش‌های مورد استفاده، معمولا مشخص است. بذرهای تقلبی بعضاً بوی نامطبوعی دارند در صورتی که بذرهای اصل اینگونه نیستند.
تشخیص تقلبی بودن بذر از برچسب
تقلب در بازار بذر بیشتر در مورد بذرهای پرطرفدار از برندهای شناخته شده رخ می‌دهد. (مثل سمینیس، هایزر زادن، نانهمز،…) این بذرها به علت کیفیت بالایی که دارند گران‌تر بوده و در عین حال در میان کشاورزان بسیار پرطرفدار هستند. کیفیت بالا، گران بودن و پرطرفدار بودن این بذرها موجب شده تا پای افراد متقلب به این سمت کشیده شود.
توجه کنید که ممکن است بسته بندی بذر، بسته بندی اصلی اما با برچسب تقلبی باشد. متقلبان از پرطرفدار بودن یک رقم خاص از یک برند معروف سوء استفاده کرده، رقم‌های ارزان‌تر آن را خریداری می‌کنند و برچسب تقلبی روی آن می‌چسبانند.
باز هم برای تشخیص اصل بودن بذر، باید با دقت به ظاهر برچسب توجه کنید. تفاوت در جنس برچسب، رنگ کاغذ آن، فونت و اندازه نوشته‌ها، تفاوت در رنگ‌های چاپ شده روی برچسب، پررنگ یا کم رنگ بودن نوشته‌ها و نحوه پراکنش جوهر روی کاغذ همگی نکاتی هستند که برای تشخیص اصل بودن بذر باید به آن دقت کنید.
پاکت و قوطی اصلی پر شده با بذر تقلبی
در برخی موارد بسته بندی بذر و برچسب آن اصلی هستند اما با بذر تقلبی پر شده‌اند. متقلبان بسته‌بندی بذر را از جایی که معمولا دیده نمی‌شود باز می‌کنند. بذر اصلی را خالی کرده و با بذر تقلبی پر می‌کنند. در این حالت شما به راحتی نمی‌توانید از ظاهر پاکت، قوطی یا برچسب، تقلبی بودن بذر را تشخیص دهید.
به طور کلی روش‌های زیادی برای روانه کردن بذرهای تقلبی به بازار وجود دارد. و همانطور که دیدید اکثرا بر اساس شواهد ظاهری می‌توان بذر اصلی از تقلبی را تشخیص داد. اما هر چقدر هم که روش‌های تشخیص را توضیح دهیم باز هم ممکن است بذر تقلبی به لحاظ ظاهری قابل تشخیص نباشد.
خرید بذر تقلبی برای کشاورز جز زیان، ورشکستگی و هدر رفتن هزینه و زحمات یکساله او پیامدی نخواهد داشت. تنها راه‌حل مطمئنی که برای کشاورزان وجود دارد این است که به فروشنده اعتماد کرده و حتما از فروشنده معتبر، بذر خود را خریداری نمایند.
راه حل مطمئن برای خرید بذر اصلی
توصیه می‌کنیم که هرچه سریعتر اقدام به خرید بذر مورد نظر خود نمایید و این کار را به لحظه آخر موکول نکنید. کشاورزانی که دیرتر بذر خود را خریداری می‌کنند بیشتر گرفتار اینگونه کلاهبرداری‌ها می‌شوند. چون بذرهای تقلبی زمانی به بازار سرازیر می‌شوند که تقاضا برای بذر بالاست؛ بخصوص در فصل کشت.
توجه کنید که بذرهای تقلبی از درصد جوانه زنی و عملکرد بسیار پایینی برخوردارند. بعد از کشت کردن، مطمئن شوید که پاکت (یا قوطی) بذر و رسید یا فاکتور خرید را نگه می‌دارید. چون در صورت تقلبی بودن بذر، می توانید از آن‌ها بعنوان سند برای اثبات این موضوع استفاده کنید.
خرید بذر از فروشگاه‌های معتبر
مطمئن‌ترین راه حل برای خرید بذر اصل، خرید از فروشگاه‌های معتبر است. شما می‌توانید از شرکت‌های وارد کننده یا تولید کننده بذر بخواهید تا فروشگاه‌ها و نماینده‌های معتبر شهرتان را به شما معرفی کنند. برای اطمینان از اصلی بودن بذر، از فروشگاه‌هایی که بذر را مستقیما از شرکت وارد کننده خریداری می‌کنند، بذر بخرید.
به منظور اطمینان بیشتر در اصلی بودن کالا، از خرید بذر از فروشندگان غیر مجاز، فاقد پروانه کسب، فاقد محل کسب و فاقد مجوز سازمان حفظ نباتات و سازمان جهاد کشاورزی خودداری کنید. حتی الامکان نسبت به خرید از فروشندگان عبوری در محل‌های عمومی بدون نظارت و شواهد کافی و همینطور بدون ارائه فاکتور فروش تحت نام فروشگاه کشاورزی عرضه کننده خودداری کنید.
فروشگاه مزرعه دانش با بیش از 50 سال سابقه در زمینه فروش نهاده‌های کشاورزی و 3 شعبه فعال در کشور، یکی از فروشگاه‌های شناخته شده و معتبر در زمینه فروش بذر است. کشاورزان محترم می‌توانند با اطمینان از اصالت بذر نسبت به خرید انواع بذر صیفی جات و بذر سبزیجات از طریق وبسایت مزرعه دانش یا به صورت حضوری اقدام نمایند.
