آفات و بیماری‌ ها

شب پره پشت الماسی

شب پره پشت الماسی

شب پره پشت الماسی چیست؟

شب پره پشت الماسی  احتمالا از منطقه مدیترانه یا جنوب آفریقا سرچشمه گرفته است. این احتمال بر اساس تنوع پارازیتوئیدهایی است که به این آفت حمله می کنند، و همچنین تعداد زیادی از گونه های بومی Brassica موجود در این منطقه.

اما اکنون در سراسر قاره آمریکا و اروپا، آسیای جنوب شرقی، استرالیا و نیوزلند یافت می شود. و در حال حاضر، شب پره پشت الماسی از تمام مزارع کلم آمریکای شمالی گزارش شده است. این آفت، بسیار پراکنده است و در همه جای دنیا فعالیت دارد.

شب پره پشت الماسی در ایران در سال 1317 توسط افشار به عنوان یکی از آفات مهم مزارع کلم معرفی شد.

شب پره پشت الماسی، با هزینه های مدیریت سالانه میلیاردها دلار، به مخرب ترین حشره سبزیجات براسیکا (Brassica oleracea) در سراسر جهان تبدیل شده است.

اعتقاد بر این است که فقدان دشمنان طبیعی موثر و مقاومت در برابر حشره کش ها از علل اصلی شیوع این آفت در اکثر نقاط جهان می باشد.

امروزه اعتقاد بر این است که پروانه پشت الماسی پراکنده‌ترین گونه در بین تمام Lepidoptera است.

شب پره پشت الماسی  شب پره پشت الماسی  شب پره پشت الماسی

علائم خسارت شب پره پشت الماسی

محصولات براسیکا از نظر حساسیت به خسارت پروانه پشت الماسی متفاوت هستند. خردل، شلغم و کلم قمری از مقاوم ترین ها می باشند. تغییرات در خصوصیات مورفولوژیکی گیاه از جمله محتوای موم برگ، رنگ برگ، یا فشردگی سر و ترکیبات بیوشیمیایی گیاهی مانند گلوکوزینولات ها ممکن است در این تفاوت ها در مقاومت دخیل باشند، و در سال های اخیر به طور گسترده ای مورد مطالعه قرار گرفته اند.

خسارت محصول در اثر تغذیه لارو یا وجود فضولات آلوده لارو ایجاد می شود. اگرچه آنها نسبت به سایر آفات لپیدوپترا کوچک هستند، اما تراکم لارو می تواند به سطحی برسد که منجر به تخریب کامل برگ ها به جز رگبرگ های اصلی شود. این امر به ویژه برای نهال ها مضر است و ممکن است تشکیل سر در کلم، کلم بروکلی و گل کلم را مختل کند، و همچنین منجر به خسارت اقتصادی عظیمی شود. علاوه بر این، برای محصولاتی مانند کلم بروکلی، وجود لارو در گلچه ها می تواند منجر به برگشت کامل محموله های صادراتی شود، حتی اگر سطح حذف بافت گیاهی ناچیز باشد.

خسارت زمانی رخ می دهد، که لاروهای سن اول از بافت برگ تغذیه می کنند، در حالی که سنین بعدی بافت برگ را از سطح زیرین برگ ها مصرف می کنند، و از برگ به صورت تکه های نامنظم می جوند، و اغلب لایه اپیدرم بالایی و رگبرگ های برگ را با ظاهری پنجره مانند باقی می گذارند. کلم سبز یا کولارد ترجیح میزبانی زیادی برای این آفت دارد برخلاف اکثر سبزیجات دیگر براسیکا، برگ های کولارد که لاروهای شب پره پشت الماسی از آنها تغذیه می کنند، بخش قابل فروش محصول هستند.

شب پره پشت الماسی فقط به گیاهان خانواده Cruciferae حمله می کند. تقریباً تمام گیاهان چلیپایی از جمله کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم، کلم چینی، گل کلم، کلم پیچ، کلم قمری، خردل، تربچه، شلغم و شاهی در معرض خسارت این آفت هستند. با این حال، همه به یک اندازه برای این آفت جذاب نیستند، و معمولا برای تخمگذاری کولارد یا کلم سبز نسبت به بقیه سبزیجات براسیکا انتخاب می شود. چندین علف هرز چلیپایی هم به عنوان میزبان های جایگزین مهم، به ویژه در بهار قبل از کاشت گیاهان چلیپایی عمل می کنند.

شب پره پشت الماسی  شب پره پشت الماسی  شب پره پشت الماسی  شب پره پشت الماسی

مشخصات شب پره پشت الماسی:

حشرات بالغ: پروانه های باریک و قهوه ای مایل به خاکستری به طول تقریبا 6 میلی متر با شاخک های برجسته هستند. پروانه ها با نوار پهن، کرم یا قهوه ای روشن در امتداد پشت مشخص می شوند که گاهی منقبض می شود، و یک یا چند رنگ الماسی روشن (به ویژه در نرها) ایجاد می کند که اساسا نام رایج این حشره است.

وقتی از پهلو به آن ها نگاه کنید، نوک بال ها کمی به سمت بالا می چرخند. شب پره پشت الماسی پروانه های ضعیفی هستند که معمولاً در فاصله 2 متری زمین پرواز می کنند و در فواصل طولانی قادر به پرواز نیستند. با این حال، آنها به راحتی توسط باد حمل می شوند.

مرحله ی بالغ در مناطق معتدل مرحله زمستان گذرانی است، اما پروانه ها در مناطقی با زمستان های سرد مانند بیشتر مناطق کانادا زنده نمی مانند. حشرات بالغ در طول روز روی شاخ و برگ گیاهان استراحت می کنند، و درست قبل از غروب که زمان جفت گیری و تخم گذاری هست، فعال تر می شوند.

یک ماده به مدت تقریبا 10 روز تخم می گذارد، و قادر است تا 350 تخم، در طول زندگی خود  بگذارد. ماده ها تخم های خود را در دسته های 3 تا 6 تایی در پشت برگها و نزدیک رگبرگ ها می گذارند.

تخم: تخم های شب پره پشت الماسی بیضی شکل، مسطح، 0.44 میلی متر طول در 0.26 میلی متر عرض و زرد یا سبز کم رنگ هستند. تخم‌ها به‌ صورت منفرد یا در دسته های دو تا هشت تایی معمولاً در فرورفتگی‌های روی سطح شاخ و برگ، و 60 درصد تخم‌ها در سطح بالایی برگ ها گذاشته می شوند. تفریخ تخم ها در مزرعه به شدت وابسته به دما است، از 2 تا 20 روز و به طور متوسط ​​حدود 6 روز طول می کشد.

لارو: مرحله لاروی شب پره پشت الماسی شامل چهار سن است، و به طور کلی به 5-7 روز برای هر مرحله نیاز دارد، و تقریبا کل زمان رشد لاروی 20-28 روز است. سن اول 1.7 میلی متر طول و بی رنگ تا سفید کم رنگ با کپسول سر تیره است. سن های بعدی سبز رنگ هستند و حداکثر طول آن به 11.2 میلی متر می رسد.

شما در مزرعه دانش میتوانید عنوان سم کشاورزی برای مقابله با این حشره را خریداری و درباره نحوه استفاده از آن ها اطمینان حاصل کنید.

بدن لاروها دارای چند تار موی کوتاه است، و در هر دو انتها مخروطی شکل می گیرد و یک جفت پرولگ از انتهای خلفی بیرون زده و یک “V” متمایز را تشکیل می دهد.

زمانی که لاروها دچار اختلال عصبی شوند، یا احساس خطر کنند، اغلب به شدت چروکیده و به سمت عقب حرکت می کنند و در نهایت روی یک رشته‌ای از ابریشم از روی گیاه به پایین می چرخند.

لاروها در طول رشد خود، بسیار کوچک و فعال هستند.

در ابتدا، عادت تغذیه لاروهای سن اول، تغذیه از برگ است، اگرچه آنها به قدری کوچک هستند، که به سختی می توان به مکان تغذیه آنها توجه کرد. لاروها در پایان سن اول از مکان های خود بیرون می آیند، به سمت زیرین برگ ها حرکت می کنند، زیر برگ پوست اندازی می کنند، و سپس از سطح پایینی برگ تغذیه می کنند. آنها اپیدرم را می جوند و از بافت مزوفیل اسفنجی تغذیه می کنند. جویدن آنها منجر به ایجاد لکه های نامنظم می شود، اپیدرم بالای برگ اغلب دست نخورده باقی می ماند.

لاروهای پیش شفیرگی یک پیله ابریشمی شل می سازند، که معمولاً روی برگ های پایینی یا بیرونی گیاه میزبان تشکیل می شود. پس از چند روز استراحت، شفیره شدن در داخل پیله رخ می دهد. شفیره ها در حین رشد از زرد به قهوه ای تغییر می کنند، طول آنها 9-7 میلی متر است و برای رشد کامل به 5-15 روز نیاز دارند.

لاروها برگخوار هستند، و فقط از گیاهان چلیپائیان تغذیه می کنند. مواد شیمیایی گیاهی رایج در این خانواده، «گلوکوزینولات ها»، به عنوان محرک تخم گذاری برای پروانه پشت الماسی استفاده می شود.

شفیره: شفیره شدن در یک پیله ابریشمی شل رخ می دهد، که معمولاً روی برگ های پایینی یا بیرونی تشکیل می شود. در گل کلم و کلم بروکلی، شفیره شدن ممکن است در گلچه ها ایجاد شود. شفیره مایل به زرد و 7 تا 9 میلی متر طول دارد. مدت زمان پیله به طور متوسط ​​حدود 5 تا 8 روز (محدوده 5 تا 15 روز) است.

زمان رشد کلی از تخم تا مرحله شفیرگی به طور متوسط ​​25 تا 30 روز بسته به آب و هوا و محدوده بین 17 تا 51 روز است. تعداد نسل ها از چهار نسل در آب و هوای سرد مانند جنوب کانادا تا شاید هشت تا دوازده نسل در جنوب متغیر است.

مبارزه با شب پره پشت الماسی:

شب پره پشت الماسی از دیرباز یک آفت کم خطر در مزارع کلم بود، و مقاومت به حشره‌کش ها یکی از دلایل طغیانی شدن این آفت می باشد. حشره کش های پیرتروئید روی این آفت بی اثر شدند، و پس از آن تقریباً به همه حشره کشها مقاوم شد. با مصرف صحیح حشره کش ها، به ویژه حذف سموم پیرتروئید، می توان شب پره پشت الماسی را با حمایت از حشرات پارازیتوئید و مدیریت تلفیقی آفات به وضعیت آفت جزئی و ثانویه بازگرداند.

مقاومت گیاه میزبان: محصولات چلیپایی تا حدودی از نظر حساسیت به خسارت شب پره پشت الماسی متفاوت هستند. خردل، شلغم و کلم قمری از جمله گیاهان چلیپایی مقاوم‌تر می باشند. جزء اصلی این مقاومت وجود موم روی برگ است. واریته های براق، دارای موم معمولی و بنابراین سبز به جای سبز مایل به خاکستری، تا حدودی در برابر لارو مقاوم هستند. ظاهراً لاروها زمان بیشتری را صرف جستجو و زمان کمتری برای تغذیه روی گونه های براق صرف می کنند.

 

پایش مزرعه و نمونه برداری: جمعیت شب پره پشت الماسی معمولاً با شمارش بصری لاروها یا آثار خسارت روی گیاهان مشخص می شود. اگرچه با نصب تله و تله های فرمونی هم، می توان از حضور حشرات بالغ این آفت در مزرعه آگاه شد، و با توجه به آن جمعیت لارو را 11 تا 21 روز بعد پیش بینی کرد.

تعیین آستانه خسارت و مبارزه بر اساس محصول و مناطق جغرافیایی متفاوت است.

در تگزاس، میانگین تراکم جمعیت تا 0.3 لارو در هر بوته کمتر از سطح خسارت در نظر گرفته می شود. در فلوریدا و جورجیا، مبارزه تنها زمانی توصیه می‌شود که خسارت از یک سوراخ در هر بوته بیشتر باشد. هنگامی که تولیدکنندگان، مزارع را زیر نظر می گیرند، و به جای تلاش برای جلوگیری از بروز هرگونه خسارت آفت در مزارع خود، این آستانه های خسارت را در نظر بگیرند، نیاز به کاربرد حشره کش های کمتری پیدا می کنند.

حداقل نمونه گیری یا شمارش از 40 تا 50 گیاه توصیه می شود، به جز برای مرحله تخم، که در آن 150 گیاه باید برای برآورد دقیق جمعیت مورد بررسی قرار گیرند. به دلیل تنوع در مکان ها، هر مزرعه زراعی نیاز به نظارت مستقل دارد.

استفاده از فرومون‌ها: به دلیل ویژگی و سمیت کم برای ارگانیسم‌های غیرهدف مورد توجه قرار گرفته است. اختلال جفت گیری با واسطه فرمون جنسی شامل توزیع مقادیر زیادی از فرمون جنسی حشرات در مناطق بزرگ است، و احتمال اینکه حشرات نر، ماده و جفت پیدا کنند کاهش می یابد.

اگرچه فرومون ها در برخی از برنامه های مدیریت تلفیقی آفات به خوبی تثبیت شده اند، اما محدودیت های متعددی برای این ابزارها وجود دارد که مهمترین آنها هزینه است.

تناوب زراعی: از آنجایی که شب پره پشت الماسی دامنه میزبان کمی (فقط چلیپائیان) دارد، تناوب زراعی می تواند سطح جمعیت و خسارت های بعدی را کاهش دهد. دوره های اجباری عاری از کشت چلیپائیان برای یک منطقه به عنوان یک استراتژی کنترل برای شب پره پشت الماسی در مکزیک و استرالیا انجام شده است. با این حال، این روش اغلب در مناطق تجاری تولید سبزیجات، به دلیل تقاضا و قیمت بالا برای سبزیجات چلیپایی امکان پذیر نیست. اما مدیریت فردی مزارع می تواند، آسیب آفت را به حداقل برساند.

کشت مخلوط: تنوع پوشش گیاهی، از جمله کشت مخلوط، می تواند منجر به کاهش قابل توجه تراکم آفت شود.

نشان داده شده است که کشت مخلوط کلم با گوجه فرنگی، سیر، شوید یا شبدر باعث کاهش تراکم آفت می شود. با این حال، آزمایشات در مقیاس بزرگ برای آزمایش جذب یا رهگیری آفت توسط گیاهان تله در مزرعه نتایج متفاوتی را به همراه داشته است.

چندین محصول تله برای مدیریت این آفت توصیه شده است، از جمله کولارد (کلم سبز) و خردل هندی (Brassica juncea). از آنجایی که کولاردها نسبت به سایر سبزیجات چلیپایی برای شب پره پشت الماسی جذاب تر هستند، کاشت کولارد در حاشیه مزرعه می تواند به مدیریت این آفت در محصولاتی مانند کلم یا کلم بروکلی کمک کند.

آب و هوا: در آب و هوای بارانی جمعیت زیادی از لاروهای جوان اغلب در اثر بارندگی از بین می روند. با این حال، تصور می شود که مهمترین عامل تعیین کننده روند جمعیت، مرگ و میر حشرات بالغ باشد. تصور می شد که بقای بزرگسالان عمدتاً تابعی از آب و هوا است، اگرچه این فرضیه به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است.

و یکی از عوامل محدود کننده این آفت درجه حرارت است، که در حرارت 35 درجه یا 10 درجه سانتیگراد حدود 80 تا 90 درصد تخم ها از بین می روند.

روش آبیاری: بارندگی به عنوان عامل اصلی مرگ و میر لاروهای جوان شناخته شده است، بنابراین آبیاری بارانی محصولات چلیپایی خصوصا در هنگام عصر بهترین نتیجه در کاهش جمعیت لاروهای سن اول دارد.

 

کنترل بیولوژیکی: تمام مراحل زندگی شب پره پشت الماسی توسط دشمنان طبیعی، از جمله پارازیتوئیدها، شکارچیان، و عوامل بیماری زا مورد حمله قرار می گیرند، که می توانند تراکم جمعیت آفت را به زیر سطح خسارت اقتصادی برسانند. در واقع، طغیان آفت اغلب به دلیل عدم وجود دشمنان طبیعی مؤثر در یک منطقه خاص یا اختلال در این دشمنان طبیعی، معمولاً توسط آفت کش ها می باشد.

پارازیتوئیدهای Hymenoptera  متعلق به جنس های، Diadegma و Cotesia نقش اساسی در کنترل لارو شب پره پشت الماسی دارند.

در آمریکای شمالی، Diadegma insulare  و Microplites plutellae  گونه غالب پارازیتوئیدهای لاروهای بزرگ، پیش شفیره‌ها و شفیره‌ها ی شب پره پشت الماسی معرفی شدند.

از مناطق مختلف آمریکای شمالی، محققان نرخ انگلی D. insulare را بین 35 تا 80 درصد گزارش کرده اند.

Oomyzus sokolowskii یکی دیگر از پارازیتوئیدهای مهم لاروی-شفیرگی شب پره پشت الماسی است، که به خوبی با شرایط دمای بالا سازگار است.

هر دو M. plutellae و D. insulare نرخ بالایی از مرگ و میر شب پره پشت الماسی تا 80% در اواخر فصل فراهم کردند، اما هر دوی این پارازیتوئیدها به حشره کش ها بسیار حساس هستند. بنابراین، انتخاب دقیق حشره کش ها برای حفظ کنترل بیولوژیکی طبیعی شب پره پشت الماسی ضروری است.

بندپایان شکارچی از جمله استافیلینیدهای (Staphylinidae) مختلف، وزپیدها (Vespids)، سیرفیدها (Syrphidae) ، کریزوپیدها (Chrysopidae) ، آنتوکوریدها Anthocoriade و عنکبوتها منبع مهم مرگ و میر لارو سن اول شب پره پشت الماسی گاها تا 90% هستند.

باکتریBacillus thuringiensis  پرمصرف ترین پاتوژن برای کنترل شب پره پشت الماسی است، و دهه ها به عنوان محلول پاشی استفاده می شود. اما در حال حاضر مقاومت به یک مشکل تبدیل شده است.

چندین قارچ حشره‌زا، از جمله Beauveria bassiana (Bassi)، Metarhizium anisopliae (Mechinikov)، و Paecilomyces fumosoroseus (Wize)، به‌عنوان عوامل کنترل زیستی حشرات در سیستم‌ کنترل بیولوژیک ارزیابی شده‌اند. بیشتر این قارچ‌ها برای استفاده به‌عنوان جایگزین مستقیم برای حشره‌کش‌های شیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. اما استفاده از این محصولات در برنامه های مدیریت تلفیقی آفت شب پره پشت الماسی به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است.

استفاده از نماتد پاتوژنSteinernema carpocapsae (Weiser) در کنترل شب پره پشت الماسی مورد ارزیابی قرار گرفته است.

محلول پاشی لاروهای نماتد  S. carpocapsae در مزرعه باعث مرگ و میر 98 درصدی لارو شب پره پشت الماسی شد. و همچنین در آزمایشگاه پس از 6 ساعت قرار گرفتن شب پره پشت الماسی در معرض این نماتد باعث مرگ 100 درصد لاروها و 40 درصد مرگ و میر شفیره ها شد.

اگرچه استفاده از پارازیتوئیدها و شکارگرها دارای محدودیت هایی می باشند؛ مانند طول عمر کوتاه، عملکرد آهسته و ویژگی میزبان کم؛ که باعث شده از آنها در برنامه‌های IPM کمتر مورد استفاده قرار بگیرد.

برای رسیدن به نقطه‌ای که استفاده از پارازیتوئیدها و شکارگرها در مقیاس وسیع در برنامه‌های IPM گنجانده شوند، کار بیشتری لازم است.

استفاده از سموم شیمیایی: استفاده از حشره کش ها در طول زمان و مکان بسیار متفاوت است، اما آفت شب پره پشت الماسی به شدت تحت تأثیر توسعه مقاومت به حشره کش ها و در دسترس قرار گرفتن حشره کش های جدید قرار گرفته است. شب پره پشت الماسی تقریباً به هر کلاس حشره کشی مقاومت نشان داده است. این آفت یکی از اولین آفات کشاورزی در جهان بود که به DDT مقاومت نشان داد، و بعداً به حشره کش میکروبی مانندBacillus thuringiensis

پایگاه داده مقاومت به آفت کش های بندپایان [APRD] 2012 گزارش داد که جمعیت شب پره پشت الماسی در بیش از 20 کشور به بیش از 80 ماده فعال مقاومت نشان داده است.

اما این سطوح مقاومت بر اساس منطقه متفاوت است.

تولیدکنندگان در بسیاری از نقاط جهان، از جمله ایالات متحده، روی یک «تردمیل آفت کش» بوده اند، و از مواد شیمیایی جدید حشره کش و به دنبال آن توسعه مقاومت به سرعت استفاده می کنند. اگرچه نگرانی‌های زیست‌محیطی و ایمنی انسانی بر وضعیت ثبت برخی حشره‌کش‌ها در سراسر جهان تأثیر گذاشته و استراتژی‌های غیرشیمیایی مؤثری شناسایی شده‌اند، اما کنترل شیمیایی همچنان یکی از پرکاربردترین استراتژی‌ها برای جلوگیری از آسیب به محصول است.

استفاده از روش مولکولی: تحقیقات متمرکز بر ژنتیک مولکولی و ژنومیک شب پره پشت الماسی در سال‌های اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است، و اطلاعات بسیار زیادی در مورد مکانیسم‌های خاص کنترل کننده فیزیولوژی این آفت و برهم‌کنش‌های آن با سایر گیاهان فراهم کرده است. این اطلاعات جدید این پتانسیل را دارد که روش مدیریت این آفت را متحول کند.

در حال حاضر دانش زیادی در مورد فیزیولوژی شب پره پشت الماسی و مقاومت به آفت‌کش‌ها، از جمله پروتئین‌های حسی شیمیایی، فعالیت‌های پروتئیناز در قسمت میانی روده، فرمون‌ها و گیرنده‌های آنها، ژن های کانال سدیم، ژن های سیتوکروم P450، و همزیست های باکتریایی وجود دارد.

علاوه بر این، این رویکردها درک کامل تری از مکانیسم‌های مولکولی پشت سم‌زدایی گلوکوزینولات‌ها و حشره‌کش‌ها توسط شب پره پشت الماسی ارائه کرده‌اند. این مطالعات پایه ممکن است بینش جدیدی در مورد ابزارهای مدیریتی مؤثر جدید برای کنترل حشرات بالغ و لاروها ارائه دهد.

استفاده از مبارزه تلفیقی آفات: برای مبارزه با آفت شب پره پشت الماسی نیاز به یک رویکرد یکپارچه واقعی می باشد.

چندین سازمان بزرگ برای اجرای برنامه های IPM در سراسر جهان کار کرده اند. اساس اکثر این برنامه‌ها معرفی پارازیتوئیدها و ترویج استفاده از مواد شیمیایی کم خطرتر در مواقع نیاز به حشره‌کش‌ها است. به دلیل سخت بودن کنترل آفات و ادامه در دسترس بودن حشره‌کش‌های ارزان قیمت، اکثر برنامه‌های IPM نتوانسته‌اند به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرند و حشره‌کش‌ها تاکتیک اصلی کنترل باقی مانده‌اند.

یکی دیگر از مسائل سخت در مدیریت شب پره پشت الماسی، این است که بخشی از مجموعه بزرگی از آفات مزارع کلم حمله می کنند. بنابراین، لزوماً وجود شب پره پشت الماسی نیست که شروع کننده کنترل باشد. اغلب انگیزه اولیه برای استفاده پیشگیرانه از حشره کش ها وجود سایر آفات است.

روش‌های متعددی برای مدیریت شب پره پشت الماسی از جمله مقاومت گیاه میزبان، کنترل‌ بیولوژیکی، کنترل‌ زراعی، مدیریت رفتاری حشره و استفاده صحیح از حشره‌کش‌ها وجود دارد. تجربه گذشته نشان داده است که هیچ یک از این استراتژی ها به تنهایی به اندازه کافی جواب نمی دهند، و استفاده زیاد از حشره کش ها و مسئله مقاومت حشره احتمالا ادامه خواهد داشت. با این حال، زمانی که این روش ها با هم استفاده شوند، می توانند مکمل یکدیگر باشند، و منجر به سیستم پایدارتری شوند.

درباره صنم کهن

کارشناس ارشد گیاهپزشکی و کارشناس فنی مزرعه دانش هستم و افتخار دارم که بیش از ده سال در کنار کشاورزان و باغداران به عنوان مشاور در زمینه مدیریت آفات، بیماری‌ها و تغذیه گیاهان فعالیت دارم. وظیفه می‌دانم که دوش به دوش کشاورز و مرحله به مرحله کشت و زراعتش با او همگام باشم، تا در فصل برداشت از محصولش بهترین نتیجه را حاصل کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *