گندم یکی از مهمترین غلات دانه ریز در جهان است. برای اینکه مزرعه گندم عاری از علف هرز داشته باشیم باید در زمان مناسب علیه علفهای هرز مبارزه کرد تا در نهایت دانههایی با کیفیت بالا تولید شود. در این امر باید قبل از اقدام به سمپاشی در رابطه با بهترین زمان مبارزه و میزان استفاده از هر سم علف کش برای علفهای هرز پهن برگ گندم اطلاعات لازم و کافی کسب شود. اول از همه باید بدانیم چرا علفهای هرز مزارع گندم را باید از بین برد؟
- علفهای هرز از مواد غذایی و آب مورد نیاز گندم تغذیه میکنند.
- در اثر بزرگ شدن و افزایش تعداد برگها فضا برای گیاه زراعی کاهش مییابد.
- ممکن است سمومی را از خود تولید کند که به محصول خسارت وارد کند.
- علفهای هرز میتوانند محیطی برای زندگی آفات و بیماریها باشند و رشد گیاه زراعی را تحت تاثیر قرار دهند.
آشنایی با سموم علف کش برای علف پهن برگ گندم و جو
سم علف کش توفوردی
توفوردی+ ام سی پی آ علف کشی هورمونی، انتخابی و سیستمیک از گروه فنوکسی استیک اسید می باشد. این علف کش پس از رویش علفهای هرز پهن برگ در مزارع گندم و جو مصرف می گردد، و بسرعت از طریق ریشه و برگ جذب شده و در گیاه منتقل می شود.
با سم توفوردی می توان طیف وسیعی از علف های هرز پهن برگ گندم را از بین برد. میزان مصرف این سم 1 تا 2 لیتر در هکتار است. بهترین زمان برای استفاده از سم توفوردی مرحله چهار برگی تا ساقه رفتن گندم است. در این مرحله پنجه زنی به طور کامل صورت میگیرد.
به دلیل تحمل نسبی گیاه، کار سمپاشی راحتتر است و خسارت زیادی به گندم از طریق ادوات کشاورزی وارد نخواهد شد. همچنین به خاطر کوچک بودن اندازه علفهای هرز سم بهترین عملکرد را دارد.
گندم زمانی که رشد سریعی دارد از مرحله جوانه زدن تا چهار برگی و از ساقه رفتن تا گلدهی نسبت به سم توفوردی حساس است. سمپاشی در مرحله چهار برگی باعث میشود خوشهها بدشکل، اندازه گیاه کوتوله و عملکرد کاهش یابد.
همچنین اگر سمپاشی از مرحله ساقه رفتن تا گلدهی صورت گیرد علاوه بر اینکه عملکرد به طور قابل توجهی کاهش مییابد، فاصله میان گرهها در این دوره نیز طویل خواهد شد.
بروموکسینیل
علف کشی با نام تجاری برومایسید سوپر، ترکیبی با اثرات سیستمیک محدود و از گروه نیتریلها میباشد. بروموکسینیل برای علفهای پهن برگ گندم و علفهای هرز جوان و تازه روییده که بیشتر از دو تا چهار برگ ندارند، بسیار موثر است.
این سم در مرحله 2 تا 4 برگی علفهای هرز و از ابتدا تا پایان پنجه زنی گندم به میزان 1.5 تا 2.5 لیتر در هکتار قابل استفاده است. اگر این سم علف کش در زمان مناسب استفاده نشود، از میزان کارآیی آن کاسته میشود.
هوای سرد و ابری، سطح تاثیر سم بروموکسینیل را کاهش میدهد. مخلوط کردن سم بروموکسینیل، با سموم باریک برگ کش ها امکانپذیر است اما از شدت اثر آنها کاسته میشود.
سم علف کش دیالن سوپر
دیالن سوپر حاوی 120 گرم دی کامبا و 344 گرم توفوردی در لیتر است. این سم یک علف کش هورمونی و موثر برای مهار علفهای هرز پهن برگ مقاوم به سموم خانواده سولفونیل اوره میباشد.
سم دیالن سوپر در مرحله ۲ تا ۴ برگی علف هرز و به میزان 0.8 تا 1 لیتر در هکتار قابل استفاده است. این علف کش با خاصیت سیستمیک قوی، توانایی نابودی علفهای هرز پهن برگ در مزارع گندم و جو با سیستم ریشهای قوی و اندامهای زیر زمینی را دارد .
تری بنورون متیل (گرانستار)
علف كشي سيستميک و انتخابی از گروه سولفونيل اورههاست، که به میزان ۱۰ تا ۲۰ گرم در هکتار و در زمان ۲ تا ۴ برگی علفهای هرز از اول تا پایان پنجه زدن گندم مورد استفاده میباشد.
سم تری بنورون متیل توسط ريشه و شاخ و برگ علفهای هرز پهن برگ به سرعت جذب میشود. و باعث می شود جذب آب و مواد غذايي در گياه مسموم به شدت كاهش يابد بطوريكه با گياه اصلی قادر به رقابت نيست.
مرگ علف هرز ممکن است ۲۰-۱ روز به طول انجامد. دوزهای بالاتر این علفکش برای علفهای هرز نیمه حساس مانند شاهتره و هفت بند توصیه میشود. تاثیر گرانستار روی کنگر وحشی، پنیرک، گل گندم، سیزاب و پیچک صحرائی ضعیف یا ناچیز است. کاربرد این علفکش روی محصولاتی که در شرایط تنش به سرمیبرند و یا رشد فعالی ندارند توصیه نمیشود.
دوپلسان سوپر (مکوپروپ پی)
علف کشی انتخابی و سیستمیک و شبه هورمونی که به صورت پس رویشی مصرف میشود. و از طریق برگ و سایر قسمتهای سبز گیاه جذب و به سرعت در تمام گیاه پخش میشود.
در ایران این سم برای كنترل علفهای هرز پهن برگ در مزارع گندم و غلات استفاده میشود. در سایر کشورها از این علفکش برای مقابله با علفهای هرز پهن برگ یکساله در گندم دوروم، گندم بهاره و زمستانه و جوی بهاره و زمستانه استفاده میشود.
بهترین زمان مصرف سم دوپلسان سوپر از مرحله ۶-۵ برگی گندم تا ظهور گره دوم ساقه گندم و به میزان 2.5 لیتر در هکتار است. این علف کش پس از سمپاشی از طریق شاخ و برگ ها جذب گیاهان شده و از طریق آوندهای چوب و آبکش در کل گیاه پخش میشود و با ایجاد اختلال هورمونی علف های هرز را از بین میبرد.
علائم اثرگذاری سم شامل اختلال در رش، پیچ خوردگی برگها و ضخیم و طویل شدن برگها و ساقههای گیاهان است که نشان دهنده اختلال هورمونی وسیع در علف هرز است.
لیستی از سموم علف کش موثر
ممکن است به مقالههای زیر نیز علاقهمند باشید:
افزایش کارایی علف کش ها در مزارع گندم و جو
شناسایی علف های هرز:
- اولین قدم برای انتخاب علف کش مناسب، شناسایی دقیق گونه های علف هرز موجود در مزرعه گندم یا جو شما است. این کار به شما کمک می کند تا علف کشی را انتخاب کنید که به طور موثر علیه آن علف های هرز خاص عمل کند.
استفاده از کودهای ادجوانت:
- برای افزایش کارایی علف کش ها، می توانید از کودهای ادجوانت مانند صابون محلول پاشی، سورفکتانت یا روغن امولسیون شونده استفاده کنید. این مواد به مخلوط سمپاشی اضافه می شوند و به چسبندگی بهتر علف کش به برگ گیاهان و نفوذ بیشتر آن به داخل علف هرز کمک می کنند.
استفاده از تجهیزات مناسب:
- برای سمپاشی علف کش ها از دستگاه های سمپاش کالیبره شده و نازل های مخصوص سموم علف کش استفاده کنید. کالیبره کردن دستگاه سمپاش به اطمینان از توزیع یکنواخت علف کش در سراسر مزرعه کمک می کند. برای کالیبره کردن دستگاه سمپاش خود می توانید از متخصصان کشاورزی کمک بگیرید.
انتخاب زمان مناسب سمپاشی:
- زمان مناسب برای سمپاشی علف کش ها زمانی است که:
- وزش باد وجود نداشته باشد.
- شبنم روی گیاهان نباشد.
- مزرعه در تنش خشکی یا بیماری نباشد.
استفاده از دوز مناسب سم:
- به دقت دستورالعمل های روی برچسب علف کش را مطالعه کنید و از دوز توصیه شده توسط سازنده استفاده کنید. استفاده از دوز بیش از حد یا کم علف کش می تواند به طور قابل توجهی بر کارایی آن تاثیر بگذارد.
ترکیب علف کش با کود:
- می توانید علف کش را با کود اسید آمینه یا کودهای ازته (مانند سولفات آمونیوم یا اوره) مخلوط کنید تا عملکرد آن را افزایش دهید. این کار به جذب بهتر علف کش توسط گیاهان و افزایش اثربخشی آن کمک می کند.
مصرف آب به میزان مناسب:
- از مصرف بیش از حد آب هنگام سمپاشی علف کش ها خودداری کنید. مصرف بیش از حد آب می تواند منجر به رقیق شدن علف کش و کاهش کارایی آن شود. بهترین میزان آب برای سمپاشی علف کش ها حداکثر 300 تا 400 لیتر در هکتار است.
تناوب در مصرف علف کش ها:
- از استفاده مکرر از یک علف کش خاص در سال های متوالی خودداری کنید. این کار می تواند منجر به ایجاد مقاومت علف های هرز به آن علف کش شود. برای جلوگیری از این امر، از علف کش های مختلف با مکانیسم های اثر متفاوت به صورت تناوبی استفاده کنید.
نکات تکمیلی:
- برای اطمینان از ایمنی خود و دیگران، هنگام استفاده از علف کش ها حتما از لباس و تجهیزات محافظتی مناسب مانند دستکش، عینک و ماسک استفاده کنید.
- قبل از استفاده از هرگونه علف کش، حتما برچسب آن را به دقت مطالعه کنید و دستورالعمل های ایمنی را به طور کامل رعایت کنید.
- در صورت مشاهده هرگونه مشکل یا سوال در مورد علف کش ها، با یک متخصص کشاورزی یا کارشناس گیاه پزشکی مشورت کنید.
با رعایت این نکات می توانید کارایی علف کش ها را در مزارع گندم و جو خود به طور قابل توجهی افزایش دهید و از شر علف های هرز به طور موثر خلاص شوید.