دوره کارنس سموم یا مدت ماندگاری سم عبارت است از مدت زمانی که لازم است پس از سم پاشی، باقی مانده سموم در اثر عوامل طبیعی تجزیه شود، و مقدار آن در سطح میوه و سبزی و سایر محصولات کشاورزی به حد قابل استفاده برسد.
مدت ماندگاری سم با توجه به نوع سم، مقدار مصرف، فرمولاسیون سم و نوع گیاه متغیر است. این مدت روی برچسب ظرف سم به اسم دوره کارنس سموم یا PHI (Pre Harvest Interval) نوشته میشود. رعایت این زمان به ویژه برای محصولات کشاورزی که به صورت تازه مصرف میشوند اهمیت بالایی دارد.
مضرات توجه نکردن به دوره کارنس سموم
امروزه با گسترش آفات و بیماریهای گیاهی، کشاورزان ناچار به مصرف سموم کشاورزی در مزارع و باغات هستند. بی شک نمیتوان از فواید این سموم در حفظ و نگهداری محصولات کشاورزی و کاستن ضررهای اقتصادی برای کشاورزان چشم پوشید، اما به همین میزان نیز مصرف بی رویه و اشتباه سموم شیمیایی نیز خطرات جبران ناپذیری برای سلامتی انسان دارد. باقیمانده سموم موجود در محصولات کشاورزی با تجمع در معده و کبد که وظیفه دفع سموم را دارند، موجب بروز بیماریهای خطرناکی مانند سرطان خون و دستگاه گوارش، بیماریهای تنفسی و عصبی و… میشود.
همچنین دلیل طعم نامناسب بعضی میوهجات و سبزیجات باقی ماندن سموم و کودهای شیمیایی در آنهاست. توجه به دوره کارنس سموم از این جهت مهم است که باعث میشود مواد مضر برای سلامتی انسان در این دوره از بین برود. از طرفی رعایت PHI موجب اثرگذاری سموم روی آفات میشود و در کاهش مصرف سم نیز موثر است.
مفهوم MRL و REI
حداکثر میزان مجاز باقیمانده (MRL یا Maximum Residue Limit) حداکثر غلظت مجاز باقیمانده از یک سم در محصول است که برای مصرف کننده ضرری ندارد. دوره ورود محدود (REI یا Restricted Entry Interval) مدت زمانی است که پس از سمپاشی، افراد یا حیوانات نباید وارد محیط آلوده شوند. این دوره زمانی میتواند بین 12 ساعت تا چند روز متغیر باشد.